Nuôi con bằng sữa mẹ là một biện pháp tự nhiên, kinh tế và hiệu quả để bảo vệ sức khỏe bà mẹ và trẻ em bởi sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Sữa mẹ là nguồn cung cấp dinh dưỡng tối ưu cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nuôi con bằng sữa
mẹ còn là một nhân tố quan trọng giúp bé thông minh hơn, trong sữa mẹ có chứa hầu hết các chất đề kháng và dưỡng chất có thể đáp ứng đầy đủ nhu cầu của bé. Việc cho con bú sữa mẹ mang lại những lợi ích sức khỏe quan trọng đối với cả mẹ và bé.

Tuần lễ thế giới nuôi con bằng sữa mẹ năm 2024 diễn ra từ ngày 01/8/2023 đến ngày 07/8/2023 với chủ đề: “Thu hẹp khoảng cách – Hỗ trợ Nuôi con bằng sữa mẹ cho tất cả các bà mẹ - Kết nối vòng tay yêu thương”, nhằm hỗ trợ thiết thực cho các bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, tiếp tục nuôi con bằng sữa mẹ đến 24 tháng hoặc lâu hơn hoặc cách duy trì nguồn sữa khi bà mẹ trở lại làm việc sau 6 tháng nghỉ thai sản.

1. Cách thức và lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo rằng nên cho trẻ bú sớm trong vòng 1 giờ sau khi sinh và nuôi trẻ hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu là chỉ cho trẻ bú mẹ mà không cho ăn, uống bất cứ thức ăn, đồ uống nào khác kể cả nước chín, trừ các trường hợp phải uống bổ sung các vitamin, khoáng chất hoặc thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng hoàn hảo, đáp ứng đủ nhu cầu trẻ trong 6 tháng đầu.

Nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời có vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển toàn diện của trẻ. Trong sữa mẹ có chứa các chất đề kháng và dưỡng chất, các chất này đáp ứng đầy đủ các nhu cầu thay đổi của bé và bảo vệ bé khỏi viêm nhiễm và bệnh tật. Trẻ được nuôi dưỡng đầy đủ hoàn toàn bằng nguồn sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời sẽ phát triển toàn diện cả về thể lực và trí tuệ, sức đề kháng tốt, phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng, nhiễm khuẩn, nhất là tiêu chảy và nhiễm khuẩn hô hấp. 

Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu không chỉ có lợi cho trẻ, mà còn có lợi cho bà mẹ trên nhiều phương diện. Cho trẻ bú sớm ngay sau khi sinh giúp xổ rau và giảm nguy cơ chảy máu sau đẻ cho mẹ, kích thích co hồi tử cung tốt; Trẻ bú ngay và thường xuyên kích thích tăng cường sản xuất sữa, giúp phòng cương tức sữa cho mẹ, liên kết tình cảm mẹ con. Các bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ có thể giảm nguy cơ mắc các bệnh sau: Tiểu đường type 2, Ung thư buồng trứng, Ung thư vú, Thiếu máu do thiếu sắt, Loãng xương, Trầm cảm sau khi mang thai… Nuôi con bằng sữa mẹ làm chậm có kinh trở lại, giúp mẹ tránh nguy cơ mang thai và thực hiện kế hoạch hóa gia đình.

Lợi ích kinh tế từ nuôi con bằng sữa mẹ là giảm nguy cơ bệnh tật cho cả mẹ và bé, giảm các chi phí y tế phát sinh.

2. Về cách thức chăm sóc nguồn sữa mẹ và cải thiện tình trạng ít sữa, người dân cần chú ý: 

Cho trẻ bú đúng cách, bú sữa mẹ hoàn toàn, hạn chế cho bé bú kết hợp cả sữa công thức, cho bé bú đến khi mẹ cạn sữa. Với những mẹ vốn ít sữa, hãy kiên nhẫn cho bé bú đến khi nào bé tự nhả vú mẹ. Nếu được, mẹ hãy cho bé bú cả 2 bên ngực trong mỗi lần.

Mẹ cần nghỉ ngơi đủ và để tinh thần thư thái: không tạo nên quá nhiều áp lực cho bản thân, mẹ cần tin tưởng mình sẽ có đủ sữa cho con.

Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng. Khẩu phần ăn cần tăng thêm khoảng 1/4 lượng thức ăn so với ngày thường. Bữa ăn của mẹ cần đảm bảo đủ 4 nhóm thực phẩm. Nhóm chất bột đường( cơm, khoai, bánh mì, bún phở…); Nhóm chất đạm (thịt, cá, trứng, sữa, tôm cua…..); nhóm chất béo (dầu, mỡ, bơ, lạc….); Nhóm Vitamin và khoáng chất (rau xanh, quả chín). Mỗi bữa ăn mẹ nên ăn thêm một bát cơm hoặc một củ khoai cùng ít thịt cá, trứng, đậu đỗ, rau củ và quả chín…. 

Nên ăn nhiều bữa và ăn nhiều hơn bình thường; Không nên ăn các loại thức ăn nhiều gia vị (ớt, tiêu, hành tỏi); Không uống rượu, cà phê và hút thuốc lá.Cung cấp đủ lượng nước cần thiết cho cơ thể mỗi ngày (2 lít đến 2,5 lít/ngày), có thể là uống sữa hay nước ép trái cây đều rất tốt trong thời gian cho bé bú, uống đủ nước giúp cơ thể mẹ tiết ra nhiều sữa cho bé hơn.

Việc nuôi  con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và tiếp tục cho con bú đến 24 tháng tuổi có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ. Gia đình và cộng đồng cần nhận thức đúng đắn vấn đề nuôi con bằng sữa mẹ và tạo điều kiện hỗ trợ cho các bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ thành công./.