1.Thalassemia là gì?

Thalassemia là bệnh tan máu bẩm sinh, do cơ thể bị thiếu hụt hoặc rối loạn trong tổng hợp hemoglobin – thành phần chính của hồng cầu. Hậu quả là hồng cầu bị phá vỡ sớm, gây thiếu máu mạn tính kéo dài, dẫn đến hàng loạt biến chứng nguy hiểm: gan lách to, biến dạng xương, chậm phát triển thể chất, suy tim, vô sinh và tử vong sớm nếu không được điều trị kịp thời.

Đây là bệnh di truyền từ cha mẹ sang con, không lây nhiễm, và không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể phòng ngừa hiệu quả thông qua sàng lọc và tư vấn di truyền trước hôn nhân và trước sinh.

2.Thực trạng đáng báo động tại Việt Nam

Theo ước tính:

- Có trên 12 triệu người Việt mang gen bệnh Thalassemia, chiếm khoảng 13% dân số.

- Mỗi năm, nước ta có khoảng 2.000 – 2.500 trẻ em sinh ra mắc bệnh thể nặng, phải điều trị suốt đời với chi phí rất cao.

- Gánh nặng điều trị Thalassemia không chỉ ảnh hưởng đến người bệnh mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến kinh tế gia đình và hệ thống y tế.

3. Phòng bệnh Thalassemia bắt đầu từ chính bạn

Phòng ngừa bệnh tan máu bẩm sinh là giải pháp hiệu quả, tiết kiệm và bền vững nhất hiện nay. Để phòng bệnh, mỗi người dân – đặc biệt là vị thành niên, thanh niên trong độ tuổi kết hôn và sinh con – cần:

- Xét nghiệm máu để phát hiện gen bệnh sớm.

- Tư vấn di truyền trước hôn nhân và khi chuẩn bị mang thai.

- Không kết hôn giữa hai người cùng mang gen bệnh thể nặng.

- Chủ động tìm hiểu kiến thức về Thalassemia qua các nguồn tin chính thống.

Đối với các cặp vợ chồng mang gen bệnh, y học hiện nay có thể hỗ trợ sinh con không mang bệnh thông qua chẩn đoán di truyền trước sinh, lựa chọn phôi không mang gen bệnh (trong trường hợp thụ tinh nhân tạo).

Hưởng ứng Ngày Thalassemia Thế giới năm 2025 với chủ đề “Chung tay đẩy lùi Thalassemia – Vì một thế hệ khỏe mạnh”, Trung tâm Y tế huyện Quảng Xương kêu gọi:

- Mỗi người dân hãy xét nghiệm máu trước khi kết hôn hoặc sinh con.

- Các bậc cha mẹ hãy chủ động tư vấn di truyền để bảo vệ sức khỏe cho thế hệ tương lai.

- Cộng đồng không kỳ thị người mang gen bệnh, đồng thời cùng nhau chia sẻ kiến thức đúng về Thalassemia.

- Cán bộ y tế, các tổ chức đoàn thể và chính quyền địa phương tăng cường tuyên truyền, triển khai dịch vụ tư vấn và sàng lọc tiền hôn nhân hiệu quả.

Vì một tương lai khỏe mạnh – Vì chất lượng dân số Việt Nam – Hãy chủ động phòng ngừa Thalassemia ngay hôm nay!

Phòng Dân số - Truyền thông GDSK